Liberaal paternalisme

Lange tijd is de consument beschouwd als een 'homo economicus' die bij het maken van al zijn keuzes rationeel voor- en nadelen, kosten en baten tegen elkaar afweegt. Maar zo rationeel zijn consumenten niet. Het zijn mensen van vlees en bloed. Het kost nu eenmaal veel te veel moeite om steeds alles te moeten afwegen. Mensen zijn gewoontedieren. Of zoals gedragseconoom Richard Thaler zei bij de jaarlijkse Lecture van de WRR: "We have to deal with 'Humans' not with 'Econs'".
Maar kan bijvoorbeeld de overheid dan nog invloed uitoefenen op de keuzes die mensen maken? Niet met voorlichtingscampagnes, zeggen de gedragseconomen. Die kunnen zelfs averechts werken. Er zijn onderzoeksgegevens dat de waarschuwingen op sigaretten ('Rokers sterven jonger') juist extra aantrekkingskracht uitoefenen op pubers, in plaats van afschrikken.
Meer kansen biedt het zogenaamde 'nudging'. Je zou dat kunnen vertalen als mensen een geleide keuze laten maken. Of ook wel: de goede keuze gemakkelijker maken. Uiteraard moet het dan wel duidelijk zijn wat dan die goede keuze is. Voorbeeld is sparen voor je pensioen. Iedereen is er van overtuigd dat sparen voor je pensioen goed voor je is. De standaardoptie is deelname aan een pensioenverzekering. De meeste mensen doen dus gewoon mee. Als je niet wilt deelnemen, dan moet je dat actief aangeven. Richard Thaler noemde ook nog de vlieg in het urinoir op Schiphol. Uit ervaring blijkt dat de schoonmaakkosten daarmee sterk worden teruggedrongen en mannen vinden het nu eenmaal leuk om ergens op te richten.
Henriëtte Prast van de WRR noemde in een interview voor de NRC als voorbeeld de keuze voor vlees of geen vlees. Nu is de standaard: vlees eten. Ben je vegetariër, dan moet je voortdurend aangeven dat je geen vlees wilt. Elke keer moet een vleesverlater dus psychologische kosten betalen en zich verantwoorden. Prast stelt voor om de standaard om te draaien: serveer vleesloze gerechten en laat iemand die vlees wil dat aangeven. 'Bent u carnivoor, geef het door'. Zo'n aanpak wordt ook wel 'liberaal paternalisme' genoemd. Liberaal omdat je de keuzevrijheid respecteert, maar paternalistisch omdat je mensen helpt om de goede keuze te maken. In dit geval een keuze die minder broeikasgassen uitstoot en biodiversiteit spaart. Bewust mensen beïnvloeden wordt ook wel keuzearchitectuur genoemd. Uiteraard is dit een aanpak die in de supermarktwereld al lang bekend is en gebruikt wordt. De vraag is of de overheid hier ook gebruik van kan gaan maken om mensen te bewegen om keuzes te maken die het milieu minder belasten.

Debatteren over voedsel

Afgelopen vrijdag was het Wereldvoedseldag. Om deze dag luister bij te zetten organiseerden verschillende partijen een debat over de wereldvoedselproductie onder de titel ’Goed te eten in 2050?’. Een van de vele debatten de laatste weken, trouwens. Een week eerder was ik bij een debat in Wageningen georganiseerd door Schuttelaar en natuurlijk zijn er de debatten in De Rode Hoed over de toekomst van de landbouw en ons voedsel, die op internet tot boeiende discussies hebben geleid op Foodlog (debat 1, debat 2 en debat 3).

Wat me enorm opvalt en ook wel zorgen baart, is dat veel debatten nog steeds zo sterk vanuit hokjes en geharnaste posities worden gevoerd. Bij sommige discussies voel ik me weer in de collegebankjes zitten toen er felle debatten waren over biologisch versus gangbaar, kleinschalige versus grootschalige landbouw en tussen de aanhangers van de Appropriate Technology en de sociologen van het Imperialisme Kollektief.

In de debatten zijn grofweg vier wetenschappelijke stromingen te onderscheiden: de Technologen, de Biologen, de Sociologen en de Economen.
De Technologen hebben een grenzeloos vertrouwen in de technologie. Als we dat maar genoeg inzetten dan zullen de opbrengsten per hectare verveelvoudigen en kunnen we de 9 miljard mensen in 2050 met gemak voeden. De milieuproblemen kunnen we technisch oplossen door zonne-energie in te zetten, fosfaat terug te winnen, heel precies te bemesten en ziekten en plagen met moderne middelen onder controle te houden. Prof. Rabbinge en Prem Bindraban van de Wageningen Universiteit (WUR) zijn belangrijke vertegenwoordigers van deze stroming, maar ook Louise Fresco reken ik hiertoe.
De tweede groep zijn de Biologen. Die zijn voor het sluiten van kringlopen en voor het benutten van natuurlijke processen. Zij zien de oplossing van het voedselprobleem vooral in het promoten van biologische landbouw. Iets waar de Technologen helemaal niets in zien, vanwege de verwachte lage opbrengsten. De Biologen zijn van hun kant fel gekant tegen sommige technologische oplossingen, zoals genetisch gemodificeerde organismen. De Biologen zien we vooral veel in de hoek van de biologische landbouw, zoals Jan Juffermans van de Kleine Aarde, maar ook bij de natuur- en milieubeweging. Opvallend weinig van deze groep bij de WUR. Dat bleek ook wel bij het Schuttelaar-debat toen de zaal vol grijze Wageningers zat die biologische landbouw nog steeds een geloof noemden.
Dan zijn er de Sociologen. Die zitten vaak op één lijn met de Biologen, maar zien vooral het kwaad in het grootkapitaal en zetten zich af tegen de industrialisering van de landbouw, omdat dit uiteindelijk leidt tot de ondergang van de echte boerenlandbouw. Hier vooral een pleidooi voor kleinschalige landbouw waar boeren zeggenschap houden over de eigen productiemiddelen. Ook pleiten zij vaker voor marktregulering. Jan-Douwe van der Ploeg (ook WUR) is al jaren de grootste exponent van deze groep. Wat mij opviel in het debat was dat de analyses dezelfde zijn als 25 jaar geleden, maar dat er nauwelijks nieuwe oplossingen uit deze kring komen.
Ten slotte zijn er de Economen. Die geloven vooral in het heil van de markt. Als die maar optimaal en transparant functioneert dan komt het uiteindelijk allemaal goed. Vrijhandel tussen landen is nodig om te komen tot een toenemende welvaart in de wereld. In de ogen van Economen is schaalvergroting in de landbouw iets onvermijdelijks. Ze zijn het daarom vaker eens met de Technologen. Ook Economen vinden we bij de WUR, maar zij komen tot heel andere conclusies dan de Sociologen.

Wat me nu het meest verontrust is dat we na 25 jaar nog steeds dezelfde debatten met elkaar voeren en dat de verschillende meningen en opvattingen geen duimbreed dichter bij elkaar zijn gekomen. De WUR blijkt inderdaad het spreekwoordelijke veelkoppige monster te zijn, met dito meningen. Het lukt blijkbaar niet om tot een gemeenschappelijke probleemperceptie te komen, laat staan tot breedgedragen oplossingen. In mijn ogen moeten de muren van de hokjes nodig geslecht worden. Wat we nodig hebben zijn Nuchtere Denkers, Bruggenbouwers en Over Muren Kijkers, die niet vanuit vaste stellingen naar de huidige problemen kijken, maar intelligente combinaties kunnen maken en kennis kunnen combineren van verschillende wetenschappen om zo tot duurzame oplossingen te komen. Waarom is gentech per definitie slecht als gewassen daardoor beter tegen droogte kunnen? Wat is er mis om in Afrika biologische systemen de promoten die de kringlopen van mineralen zo veel mogelijk sluiten, zodat kleine boeren niet steeds de dure kunstmest hoeven te kopen? Toen ik nog studeerde propageerden we het Interdisciplinaire Werken. Blijkbaar is die stroming in Wageningen nog steeds niet echt van de grond gekomen.

Dierlijk of plantaardig eiwit?

 

De vierde aflevering van De Smaak van Nederland ging over de vraag of we onze eiwitten moeten halen uit dieren of uit planten. De meeste mensen eten graag vlees en hoe meer inkomen ze krijgen, hoe meer vlees en zuivel ze gaan eten. Dat geldt niet zozeer in Nederland, maar des te meer in China en India. Nadeel van vlees en zuivel is dat de productie veel grondstoffen (veevoer) vereist en heel veel water. Als iedereen in de wereld straks in 2050 evenveel veel dierlijke eiwitten gaat eten als we nu in het westen eten, dan hebben we meerdere aardbollen nodig. Dat gaat dus niet.
Maar wat dan wel? Gisteren op Kasteel Groeneveld kwamen wat alternatieven langs voor de lunch en het diner van 2020: alternatief broodbeleg op basis van peulvruchten, insecten en groenten. Dito suggesties voor de warme maaltijd. Ik vond de peulvruchten nog niet allemaal even lekker. Maar ik heb veel mensen gesproken die ervan overtuigd zijn dat peulvruchten terug moeten op de menukaart en dat ze ook lekker bereid kunnen worden. Tijdens de discussie werden nog hapjes geserveerd van dieren die we normaal gesproken niet eten: Japanse oesters en kalfshart. Erg verrassend. Vooral het kalfshart was een openbaring. Zonde dat we dat soort voedsel niet consumeren en aan onze huisdieren voeren. Kijk voor meer info op Foodlog.

Genept

Vorige week kwam langs de bekende vishandel Volendam op Hoog Catharijne en ik dacht mijn gezin eens te verwennen met een culinair diner. Kabeljauw als hoofdgerecht (ai, niet zo duurzaam) met zeekraal en een - volgens de winkel zelfgemaakte - kreeftensoep als voorafje. Wat een teleurstelling toen ik thuis de ingrediëntenlijst van de soep eens bekeek: water, alcohol, melkproducten, surimi chunks, gemodificeerd zetmeel, E1422, zout, aroma, paprika, smaakversterker MSG, dextrose, vispoeder, plantaardige eiwithydrolysaat, vleesextract, kruiden, specerijen en tarwezetmeel. De meeste ingrediënten komen in mijn keuken niet voor, maar het belangrijkste: waar is de kreeft? Mag een winkel een soep kreeftensoep noemen als er 0% kreeft in zit? Ik neem tenminste aan dat de surimi chunks niet van kreeft zijn gemaakt. Ik zal het eens gaan uitzoeken, maar ik voelde me behoorlijk genept!

Carrotmobbing

Het is een hype in de VS: carrotmobbing. Je vraagt eerst aan verschillende winkels wie het meest wil investeren in duurzaamheid en de hoogste bieder bezoek je met een flinke groep klanten. Een percentage van de meeropbrengst investeert de winkelier bijv. in energiebesparing.
Deze week onstond het idee om eens te kijken of zoiets ook in Nederland kan. Het begon met een artikel in NRCNext. Daarna ging de discussie los in het discussieforum Foodlog. De jonge ondernemer Willem Treep van Willem&Drees is bezig met het promoten van lokaal geproduceerde biologische groenten. Hij stelde een datum voor voor de eerste Nederlandse carrotmob: vrijdag 10 juli om 13.00 uur in de Jumbo in Odijk. Geen carrotmob volgens het boekje, maar een spontane actie om een duurzaam initiatief te ondersteunen. De actie leidde direct tot kritische reacties van de 'officiële' carrotmob organisatie. Die zagen hun eigen primeur in rook opgaan. Ik moest smakelijk lachen om hun neiging om direct weer regels voor zoiets te gaan opstellen. Vervolgens ging de buzz op internet rond, via e-mail, weblogs en twitter.

Vandaag was het dan zover. Om 13.00 was ik in de Jumbo in Odijk. Samen met...10 anderen, voornamelijk insiders. Dat viel dus een beetje tegen. Willem Treep had er wel een ludieke actie van gemaakt door een kist met verse wortels neer te zetten en gratis wortels uit te delen. Aan media-aandacht geen gebrek. De krant was er en de radio (Llink programma Move Your Ass van Rudy Mackay). Zelfs Netwerk had belangstelling getoond, maar die hebben we toch maar even afgewimpeld, omdat het onduidelijk was hoeveel reactie we kregen. Op Foodlog staat een uitgebreid verslag.
Conclusie is dat voor een substantiële carrotmob meer voorbereiding nodig is om veel mensen op de been te krijgen. Andere conclusie is dat dit wel een manier is om aandacht te krijgen en om te laten zien dat de consument steeds gemakkelijker te verenigen is en dus invloed kan uitoefenen.

Zout en zoet op Kasteel Groeneveld

Twee weken geleden was de derde 'Smaak van Nederland' in Kasteel Groeneveld, een serie proeverijen om te kijken of we echte smaken van ambachtelijke producenten kunnen onderscheiden van de smaken die de voedingsmiddelenindustrie ons voorzet. Dit keer ging het over zoet en zout en waren kinderen de belangrijkste proefkonijnen. Het zoute gedeelte bestond uit het proeven van drie soorten tomatensoep, drie soorten cocktailsaus en twee soorten mayonaise. Het zoete gedeelte uit aardbeienjam, hazelnootpasta en ijs. En, zoals eigenlijk al te verwachten viel, kozen de kinderen massaal voor de bekende smaak van Cup-a-soup, MacDonalds mayonaise, Nutella en vanilleroomijs van Abert Heijn. De zelfgemaakte tomatensoep, mayonaise en hazelnootpasta konden hen niet bekoren. De volwassenen waren wat genuanceerder, hoewel ook daar de meningen sterk verschilden. De vraag was vervolgens of de kinderen nu voor de bekende smaken kozen of voorkeur hadden voor de producten met veel zout en suiker. Voor een uitgebreid videoverslag klik hier.
Een paar dagen laten las ik een artikel in de krant over de perfecte combinatie van zoet en vet die onze hersenen aanzetten tot veel eten. Tiramisu benaderde de perfecte onweerstaanbare combinatie. De voedingsmiddelenindustrie weet dit natuurlijk en past haar producten hierop aan. Vandaar dat waarschijnlijk steeds meer producten op elkaar gaan lijken qua smaak. Geef mij daarom maar de pure producten waar ik zelf iets van kan maken...

Buurtmoestuinen

Vandaag in Dordrecht geweest bij een bijeenkomst over buurtmoestuinen in de krachtwijk Crabbenhof. Wat een enthousiasme spatte daarvan af. Buurtwerkster Aliek was de drijvende kracht. Samen met een paar anderen heeft zij het idee van een buurtmoestuin vormgegeven en gelukkig was er een woningbouwcorporatie die er wel wat in zag en mee is gaan doen. O.a. door grond beschikbaar te stellen. Het leuke was dat het buurthuis - via de moestuinen - mensen actief kreeg die nog nooit het buurthuis waren binnengekomen. Dit waren voornamelijk allochtonen die de Nederlandse taal niet spraken. Via het moestuinproject, heeft Aliek ze toch weten te bereiken en ze zijn zelfs op taalcursus gegaan. Ook Lily uit Delft had een mooi verhaal over een buurtmoestuin. Zij leefde met 32 nationaliteiten vlak bij elkaar en heeft - wederom met hulp van een woningbouwcorporatie - een moestuin opgezet midden tussen de flats. Zij was zelf geboren in Papoea Nieuw-Guinea en ze moest erg denken aan de tuinen die haar moeder vroeger had. Vandaar de naam Moe's tuin.
Mijn presentatie over de relatie tussen buurtmoestuinen en het LNV-beleid staat hier.

Verbinding stad-platteland

Woensdag 10 juni organiseerde de Stuurgroep Landbouwinnovatie Brabant (LIB) een themadiscussie over de relatie stad-platteland. We waren te gast bij de Philips Fruittuin in Eindhoven, een fruitbedrijf dat midden in Eindhoven ligt en dat vroeger eigendom was van Philips. Carlos Faes, de eigenaar van de fruittuin, hield een enthousiast verhaal hoe hij en zijn vrouw Anneke de boomgaard hebben uitgebouwd tot een multifunctioneel bedrijf. Carlos heeft twee passies: kwalitatief goed fruit telen op een zo duurzaam mogelijke manier en mensen vertellen hoe voedsel wordt verbouwd. Naast het telen van fruit, geven Carlos en Anneke excursies, verkopen ze streekproducten in de Landwinkel en runnen ze sinds september een pannenkoekenrestaurant. Anneke noemt het geven van excursies 'Calimero-marketing'. Door haar enthousiaste verhaal te vertellen aan schoolklassen, komen de kinderen later met de ouders weer terug om een pannenkoek te eten.
Een ander opvallend initiatief van de avond was dat van Hutten Catering. Zij zijn van plan om een groot deel van hun producten van dichtbij te gaan betrekken, dat wil zeggen van Brabantse bodem. In het restaurant De Raadskelder proberen ze dit concept uit door hier alleen streekproducten te serveren. Ik heb een waardebon voor een gratis diner gekregen, dus wie een keer mee wil ...

Wandelen zonder auto's op de dijk

Vandaag was de dijk in Culemborg even voor een klein deel autovrij. Vorig jaar heeft de gemeenteraad besloten dat organisaties in Culemborg enkele zondagen per jaar de dijk mogen laten afsluiten voor een activiteit. Milieudefensie Culemborg heeft hier gebruik van gemaakt door een kunst- en wandelroute te maken.
Ik heb van het recht om autovrij te wandelen graag gebruik gemaakt. Samen met mijn dochter heb ik een stukje gewandeld, genoten van het landschap en tussendoor bij elke lantaarnpaal een gedicht gelezen. Voor haar (11 jaar) een beetje moeilijk en de eerlijkheid gebiedt dat de betekenis van de meeste gedichten mij ook niet helemaal duidelijk was. Maar dat mocht de pret niet drukken. Van mij mag de dijk elke zondag, of beter nog permanent worden afgesloten voor gemotoriseerd verkeer.

 

Inspirerende klimaatactivist

 
Gisteren hield Wijnand Duyvendak een inleiding in Culemborg over klimaat. De aanleiding was de uitreiking van twee groene lintjes in het kader van Wereld Milieudag. Ik was erg onder de indruk van zijn verhaal. Wijnand gaf eerst met een aantal voorbeelden aan dat het klimaatprobleem urgenter is dan menigeen denkt. Ook hijzelf dacht een aantal jaren geleden nog dat het klimaatprobleem iets is van de volgende generatie. Maar met het recente risico op het smelten van de Noordpool, het ontdooien van het permafrost in Siberië en het verdwijnen van grote gletsjers is het probleem acuter dan ooit. Wrang is dat vooral ontwikkelingslanden de effecten zullen merken. Niet zozeer door het stijgen van de zeespiegel, maar door het schaarser worden van water voor drinkwater en voor de voedselvoorziening.
En toch blijft Wijnand optimistisch. Hij ziet grote veranderingen bij mensen, hij ziet mogelijkheden in de techniek en hij ziet dat landen zich anders gaan opstellen. Grote vraag is of het mogelijk is om met alle landen gezamenlijk tot afspraken te komen. Binnen vijf jaar moet er een scherpe daling van de CO2-emissie zijn bereikt. Kopenhagen in december van dit jaar is een eerste test. Als het niet lukt, dan blijft het kortetermijnbelang overwegen. Dat geldt op individueel niveau ("Ik ga geen kleinere auto rijden, als mijn buurman wel een grote heeft"), als op nationaal niveau ("Een accijns op fossiele energie leidt tot concurrentievervalsing als we het niet met z'n allen doen").
Ik ben een geboren optimist en ik vind ook dat we met z'n allen meer kunnen doen aan energiebesparing en aan duurzame energie, maar ik zie ook een enorme gloeiende plaat waar al onze druppels op terechtkomen. Zeker als ik denk dat de nieuwe industrielanden nog sterk zullen groeien en dat het voor westerse landen moeilijk zal zijn om in te leveren. Maar we kunnen niet niets doen. Al is het alleen maar om onze kinderen en kleinkinderen recht in de ogen te kunnen blijven kijken.

Stembureau 10

Gisteren een nieuwe ervaring gehad: lid zijn van stembureau 10. Het was leuker dan ik dacht. Vooral na half zes was het lekker druk en na 7 uur begon ook het lokale accordeonorkest in de ruimte naast het stemlokaal deuntjes uit de jaren 50 te spelen. Mijn collega-stembureaulid van 75 vond dat zeer aangenaam en ook de stemmers hadden de neiging om spontaan een dansje te maken. Kortom, het feest van de democratie!
Maar stemmen blijft een serieuze zaak en vooral het stemmen tellen moet serieus worden aangepakt. We kregen hulp van een kiezer en ook Marie-Bé en Eline kwamen meetellen. Democratie met de paplepel, zullen we maar zeggen.
De uitslag was als volgt (in volgorde van grootte):
- PVV 130 stemmen (16,3%)
- CDA 116 stemmen (14,5%)
- VVD 112 stemmen (14,0%)
- D66 110 stemmen (13,8%
- PvdA 106 stemmen (13,3%)
- GroenLinks 100 stemmen (12,5%)
- SP 56 stemmen (7%)
- CU/SGP 32 stemmen (4%
- Partij voor de Dieren 21 stemmen (2,6%)

Teleurstellend dat de PVV de grootste partij is geworden. Leuk dat GroenLinks er een zetel bij heeft en op 3 uitkomt. Grote vraag is natuurlijk wat deze stemverdeling voor consequenties heeft voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2010. Met name wat de PVV-stemmers gaan doen.

Meditatief flyeren

Gisteren de laatste GroenLinks verkiezingskrantjes rondgebracht in mijn eigen buurt. Een geestdodende activiteit? Ik vond het ontspannend en soms bijna meditatief: complete aandacht voor de brievenbus en geen kans om aan andere zaken te denken.

Het begint inderdaad met de brievenbus: waar zit-ie? Gewoon in de deur of als aparte box aan het begin van de oprit of naast de deur. Vervolgens, hoe gaat-ie open en glijdt de folder gemakkelijk naar binnen of moet je met je andere hand eerst nog die vervelende tochtborstels wegduwen? En wat te doen met ´ja, nee´ of ´nee, nee´stickers? De partijlijn is bij ‘ja, nee’ wel een folder in de bus en bij ‘nee, nee’ geen, dus daar houd ik me braaf aan.

Dan de vraag: “Hoe vul ik de brievenbussen zo efficiënt mogelijk? De fiets aan het eind van de straat laten staan en alles lopend doen? Of de fiets toch meenemen, zodat de afstanden tussendoor fietsend kunnen worden afgelegd. Hoe zouden ervaren krantenbezorgers dat doen?

Ten slotte de vraag: “Woont hier een potentiële GroenLinks stemmer of niet?” Bij tuinen met louter grinttegels en die meer lijken op een gemeentelijke begraafplaats, is het waarschijnlijke antwoord ‘nee’. Idem bij huizen waar twee auto’s op de oprit staan of waar de auto erg groot is uitgevallen. Maar dan toch die twijfel als blijkt dat er bij de voordeur een sticker met ‘Campaign voor Tibet’ is bevestigd. Of als de dochter des huizes vriendelijk lachend de folder in ontvangst neemt. Dan is de meditatie even verbroken ;-)

Zaaipret

[eerder gepubliceerd op 19-5-2009]

Ik kreeg vandaag een mail over een leuk initiatief van een groep mensen in Zaandam die ook zijn aangesloten bij Proeftuin Amsterdam: ZAAIPRET

ZaaiPret biedt allerlei biologische zaden, die je in en rond huis zaait. Door zelf een deel van je groenten en kruiden te zaaien beleven mensen de lol van zelf telen en beperk ze ook het aantal vervoerskilometers van etenswaren. Vanaf vandaag is de website van ZaaiPret online. Op de website vind je informatie over hoe je de zaden kweekt en recepten om het gezonde resultaat lekker op te eten. Je kunt kiezen uit vier pakketten: Geur, Stoer, Feest en Snel.

Een mooie manier om mensen zo ver te krijgen dat ze weer zelf groenten en kruiden gaan telen.

Restaurant op het land

[eerder gepubliceerd op 17-5-2009]


Vandaag was de eerste try-out van het 'restaurant op het land' op het C4Real-festival op de stadsboerderij Caetshage in Culemborg. Dit is een initiatief van een aantal koks en de stadsboeren van Caetshage. Het is de bedoeling dat het restaurant op het land zich met de seizoenen mee verplaatst over het land. In een cyclus van zaaien, oogsten, bereiden en eten verschijnt het restaurant steeds op een andere plek in het land. Het lege veld is de ondergrond voor de tafels en stoelen, het gewas vormt de basis voor het menu. De ingrediënten worden geteeld door de boeren van Caetshage en de gerechten bereid door koks uit de buurt.

Een mooi initiatief en een leuke manier om mensen kennis te laten maken met producten van het seizoen! Meer info op de site van Restaurant op het land

De zoveelste talentenjacht?

[eerder gepubliceerd op 5-5-2009]

Je wordt op TV de laatste tijd doodgegooid met talentenjachten: Idols, X-factor, etc. Ze kunnen me nauwelijks boeien. Vaak staat de jury meer in de spotlights dan de artiesten en de presentatoren/trices zijn slaapverwekkend.Maar ik maak een grote uitzondering voor Britain Got's Talent. Ook hier wordt de kijker uiteraard gemanipuleerd en zijn de verbaasde reacties van de juryleden fake, maar toch blijft de puurheid van het optreden de boventoon voeren. De eerste aflevering was meteen een hit met Susan Boyle. Direct het meest bekeken fragment op YouTube. Afgelopen zaterdag was het de beurt aan Jamie Pugh, een pizzabezorger die podiumvrees heeft. Ik houd het niet droog als ik die man "Bring me home" uit Les Miserables hoor zingen. Ook al is de podiumvrees aangedikt en wellicht deels fake (zoals direct het commentaar was), de muziek en de uitvoering emotioneert me. Ik houd het op de puurheid van de muziek en de puurheid van de emotie die Jamie Pugh uitstraalt

Nieuwe vormen van politiek

[eerder gepubliceerd op 4-5-2009]

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) heeft geadviseerd om partijen die geen leden hebben, maar donateurs (zoals Trots op Nederland en de PVV) ook overheidssubsidie te geven (zie de site van de ROB). Argument is dat deze 'partijen' ook laten zien dat ze draagvlak hebben in de maatschappij als ze donateurs hebben in plaats van leden.Ik ben het met de ROB eens dat politieke partijen nieuwe verbindingen met de samenleving moeten aangaan. Ik vind ook dat de huidige vorm van politieke partijen, waarbij leden het voor het zeggen hebben, zijn langste tijd gehad heeft. Slechts enkele procenten van de Nederlandse bevolking is lid van een politieke partij en daar weer een selectie van is actief lid en bepaalt politiek programma en kandidatenlijsten. Dat moet in deze tijd van nieuwe sociale netwerken en internet communities toch anders kunnen. Waarom kunnen kiezers zich bijvoorbeeld niet registreren als sympathisant en via netwerken meediscussiëren over onderwerpen die hun nauw aan het hart liggen? Of waarom kunnen deze sympathisanten ook niet meebeslissen over partijprogramma en kandidatenlijsten? De drempel om mee te praten moet veel lager worden. Veel mensen hebben geen zin om hun stem te laten horen in vergaderzaaltjes. Internet biedt hier veel meer mogelijkheden voor. Ik heb zelf onlangs een ning geopend voor leden van GroenLinks in Culemborg (alleen op uitnodiging), waarmee we als fractie de vergaderingen van de gemeenteraad voorbereiden, moties maken, meningen polsen. Eerst was de ning alleen toegankelijk voor (steun)fractie en bestuur, maar sinds kort voor alle leden van GroenLinks in Culemborg. Ben benieuwd of dit tot een grotere betrokkenheid van de leden leidt.Ik ondersteun dus het advies van de ROB over nieuwe vormen van binding tussen politiek en samenleving, maar ik ben het niet eens met de ROB dat donateurs worden gelijkgesteld aan leden. Het is dan net of het geld dat iemand geeft de doorslag geeft en niet de kracht van de argumenten. En van dat laatste moeten we het toch hebben.

Mijn eerste blog

[eerder gepubliceerd op 8-4-2009]

Tja, wie had dat kunnen denken. Twee maanden geleden was het hele begrip web 2.0 voor mij nog een ver-van-mijn-bed-show en nu begin ik aan mijn eerste blog. Is het meer dan een amechtige poging om bij te blijven op ICT gebied?
Twintig jaar geleden zat ik op de top van de golf. Ik leerde programmeren in Fortran (m.b.v. ponskaarten!) en later in Pascal. Ik heb al mijn afstudeerscripties op de PC gemaakt en leerde spelenderwijs wegwijs in allerlei nieuwe software. Maar snappen hoe al die programma’s werkte deed ik al lang niet meer. Ik werd gaandeweg overspoeld door de ICT-golf.
Vijf jaar geleden besloot ik om een inhaalslag te maken: ik moest en zou weten hoe je een website in elkaar zet. Met behulp van Dreamweaver heb ik een aantal websites gebouwd, zoals www.duinboeren.nl en www.landschapsfonds.nl In de ogen van de expert zijn het waarschijnlijk simpele stekjes, maar ik was er best trots op.
En nu dan web 2.0. Wat al direct duidelijk is dat het niet zo zeer gaat om programmeerkennis of om te weten hoe alles werkt. Het gaat veel meer om wat je met het 2.0-gereedschap kunt en doet. Een ning opzetten bijvoorbeeld, om mensen een platform te bieden om met elkaar te discussiëren over een reorganisatie. Of om gezamenlijk de vergadering van de gemeenteraad voor te bereiden. Netwerken in kaart brengen via LinkedIn en oude contacten nieuw leven in blazen. Of twitteren met onbekenden waarvan je na een paar weken meer weet van wat ze dagelijks doen dan van sommige van je vrienden.
Nu ga ik ook nog bloggen. Geen idee wie zin of tijd heeft om deze stukjes te lezen. Ik vind schrijven in ieder geval leuk en ik zie het ook als een manier om dingen van me af te schrijven. Over de dilemma’s die je tegenkomt in je werk, al dan niet als ambtenaar2.0, over het genot van musiceren met mensen die dezelfde passie hebben, over mijn activiteiten in de lokale politiek, over de situatie thuis met twee opgroeiende pubers en over dingen die je verbazen of opwinden in het dagelijks leven. Veel plezier!